یاد اقلیتی: مجله ماها (شماره هشتم، آبان و آذر 92)
«تا کنون هیچگاه به اندازه امروز، درباره دستیابی ما همجنس‌گرایان به حقوق و آزادی اجتماعی-مدنی خود امیدوار و خوش‌بین نبوده‌ام». این نخستین جمله‌ای است که در مجله ماها می‌خوانیم. جمله‌ای که از سوی نسیم، بنیان‌گذار مجله ماها در سرمقاله آن منتشر شده. نام «ماها» از چهار حرفِ اولِ کلماتِ «مجله الکترونیکی همجنس‌گرایان ایران» ساخته شده است. شاید همین نام کافی است تا شما جذبِ یکی از تاثیرگذارترین مجلات تاریخ اقلیت‌های جنسی ایرانی شوید.
نسیم طی فراخوانی افرادی را که می‌شناخت به مشارکت در تهیه یک ماه‌نامه دعوت می‌کند. او با کمترین بضاعت نخستین شماره‌ی ماها را در آذر 83 راه‌اندازی می‌کند. راه‌اندازی‌ای که با همان خوش‌بینی راه‌افتاد تا 21 ماه و شماره منتشر شود و ردّ پای بزرگی از خود به جای بگذارد. رد پایی که به دلیل بکر و اولین بودنِ خود داشت، باعث شده تا حتی همین امروز نسخه‌ی پی‌دی‌اف‌اش را در سیستم یک نوجوان امروزی ببینید.
همان طور که می‌دانیم، نشریه «هومان» نخستین مجله همجنس‌گرایان ایرانی بوده است. این مجله که به دست گروهِ ایران شادمان در خارج از کشور به شکل کاغذی منتشر می‌شده، در واقع نخستین فعالیتِ فرهنگی و روزنامه‌نگاری در عرصه‌ی اقلیت‌های جنسی ایرانی بوده است. متاسفانه تا امروز هیچ نسخه الکترونیکی از آن مجله در دسترس نیست و تنها با جستجوی حرفه‌ای می‌توان بخشی‌هایی و یا مقالات خاصی از آن را پیدا کرد؛ اما این دلیل نادیده گرفتن آغاز حرکتِ فرهنگی و مطبوعاتی هومان نمی‌شود. کسی نمی‌تواند نقش آغازگر هومان در عرصه نشریات ال‌جی‌بی‌تی را نادیده بگیرد. بکری ماها از الکترونیکی بودن آن می‌آید. واقع‌بینی نسیم، نشریه را برای دسترسی اقلیت‌های جنسی داخل ایران به اطلاعات عملی کرده بود.
بعد از انتشار شماره‌ی اول «ماها» واراند تصمیم می‌گیرد با مجله ماها همکاری کند. او این را در مصاحبه‌ای که با ما انجام داده عنوان کرده است. از همان جا واراند در مقام سردبیر با هومان فعالیت می‌کند و چند شماره بعد «دلارام» به عنوان سردبیر لزبین فعالیت خود را با «ماها» آغاز می‌کند. واراند در مصاحبه خود عنوان کرده بود که نسیم مانند مدیر مسئول در آن نشریه ایفای نقش می‌کرده و نقش هماهنگی بین اعضای تحریریه مجله را بر عهده داشته. واراند به ما می‌گوید نسیم اظهار داشته از اعضای مجله «هومان» بوده و به دلیل اختلاف نظر با آن گروه انشعاب می‌گیرد و به فکر راه‌اندازی ماها می‌افتد. شکل و شمایل ماها که هر شماره بیشتر به خواست دگرباشان جنسی داخلی نزدیک می‌شود باعث رشد فعالیت‌های فرهنگی اقلیت‌های جنسی می‌شود. آرشام. پ و سازمانی در کانادا ارگان رسمی خود را راه‌اندازی می‌کنند و مجله‌ای به نام «دل‌کده» نیز کار خود را آغاز می‌کند.
آن برهه از تاریخ اقلیت‌های جنسی پر از فعالیت فرهنگی و مطبوعاتی برای آشکارسازی و مبارزه در مقابل اقلیت‌ستیزان بوده است. هر حرکتی از هر سویی به ویژه در حوزه‌ی مطبوعاتی به فضای جامعه اقلیت‌ستیز ما کمک کرده و می‌کند. سرعت درکِ دگرجنس‌گرایان و تغییر نظر اقلیت‌ستیزان بدون فعالیت‌های دوستان به ویژه فعالیت‌های مطبوعاتی امکان پذیر نبوده و نیست.
در این بین نقش «ماها» اگر چه دومین نشریه دگرباشان جنسی است اما پر رنگ‌تر از «هومان» که نخستین آن بوده به نظر می‌رسد. شاید آن اختلاف نظر از سوی نسیم و انشعابش از هومان باعث گشایش یک راهِ منطقی و واقع‌بینانه برای رسیدن اقلیت‌های جنسی ایرانی به اهداف خود شده است. ماها با انتشار الکترونیکی نسخه‌های خود و دست به دست چرخیدن، مقداری از عطش اقلیت‌های جنسی ایرانی را جبران می‌کند. مخاطبان مجله به شکل آفلاین آن را از اینترنت دریافت می‌کردند و سر فرصت، در آرامش، مطالب مفید آن را می‌خواندند. مخاطبان از خودشان و احساسشان می‌خواندند و حتی به کمک این نشریه رابطه‌ای پیدا می‌کردند.
ماها به همراه 21 شماره خود، ده ویژه نامه و 18 ضمیمه‌ی دوستیابی منتشر کرد. در این 18 ضمیمه شما میلِ گروهی به رابطه را می‌بینید که در آن زمان دسترسی و یا اطلاعی از شبکه‌های اجتماعی نداشتند. ماها با چنین کارهایی مخاطبِ تشنه خود را جذب می‌کرد و به او درباره‌ی گرایش جنسی و حقوق او گفتگو می‌کرد. به او امید می‌داد و شوخی از جنس جدی می‌کرد.
در ویژه‌نامه‌ها نیز به یک موضوع خاص به شکل مناسب و شاید کامل پرداخته می‌شد. در 9 ویژه‌نامه مطالب مفید بسیاری منتشر شده که یادگاری بزرگی از تیم ماها برای جامعه اقلیت‌های جنسی ایرانی است. دهمین ویژه‌نامه یک راهنماست برای ما. دهمین ویژه‌نامه‌ی آن، به فهرستی و خلاصه‌ای از 21شماره و نه ویژه‌نامه اختصاص داده شده است. در ادامه، فهرست ویژه‌نامه‌های ماها را که برگرفته از آخرین ویژنامه آن است می‌خوانید.
شایان میم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر