آرشیو شماره‌های مجله

آرشیو شماره‌های مجله
لطفا برای دریافت شماره‌های مجله روی عکس کلیک کنید

۱۳۹۱ بهمن ۱۹, پنجشنبه

سربازی و معافیت

پرونده ویژه: اقلیت ِ سرباز (شماره یکم، شهریور و مهر91)

شاید از همان اوایل قرن چهاردهم شمسی که قانون سربازگیری به تصویب مجلس شورای ملی رسید، اقلیت سرباز در بین افرادی که خدمت دوره ضرورت خود را می گذراندند وجود داشته. در لابه‌لای خاطرات مردان آن دوران تجربه مشاهده رفتار همجنس خواهانه شنیده می شود. وقتی به همجنسگرایی از تعریف علم پزشکی بر گردیم و آن را در اردوگاهای سربازی جستجو کنیم به وجود سربازان همجنسگرایی می رسیم که زیر فشار دوران خود و در کم ترین اطلاعات خدمت خود را به پایان بردند. این تجربیات مارا به امروز می رسانده که بر اساس بند8 از ماده33،  همجنسگرایان از خدمت وظیفه عمومی معاف می شوند.
گفته می شود از اواسط دهه هفتاد معافیت همجنسگرایی اعمال می‌شده. اما شاید چند مانع برای فرد همجنسگرا باعث شود تا به دنبال این معافی نرود. در ایران کارت قرمز معافیت،امنیت شغلی را به خطر می اندازد. اگر چه امروز همه‌ی کارت‌های معافی یک رنگ هستند اما نوع معافی پزشکی که بند و ماده آن روی کارت درج می شود، مورد توجه کارفرمایان است. تصور جامعه از کارفرما تا کارمندان و کارگران نسبت به کارت معافیت پزشکی منفی است. ماده استفاده شده برای معافیت همجنسگرایی «ماده33: بیماری های روان پزشکی» است و بر روی کارت معافی ماده و بند آن نوشته می‌شود. در بند8 قانون گذار چنین نوشته «اختلال رفتار (عدم تعادل عصبي و رواني )وكژخوئيها بطوري كه مغاير شئونات نظامي باشد همچنين انحرافات اخلاقي وجنسي مانند ترانسسكسواليسم معاف دائم».


سرباز همجنسگرا
تصویر تجربه همجنسگرایی در سربازی مانند راه رفتن بر لبه‌ی نازک دیوار است. جامعه و نوع هنجار های اجتماعی کشور ما فضای بسته جنسی را به مردمان ایران داده. پسران که نوجوانی خود را با کنجکاوی در قرنطینه اطلاعاتی طی می کنند، زمانی مشمول می شوند که تمایل به تجربه های جنسی دارند. این میل، شهوت بزرگی را ایجاد می کند. دگرجنسگراها که جنس مخالف را دور از دسترس می بینند و تشنه‌ی تجربه جنسی هستند شاید به فکر تجربه رابطه جنسی با همجنس خود بافتند و همجنسگرایی که نیاز به رابطه جنسی با همجنس دارد و در اردوگاه پسران ماه ها با آنها زندگی می کند.  در بین سربازان افرادی هستند که توجه او را جلب می کنند و فرد همجنسگرا، خود را شناخته باشد و یا نه، به امکان ارتباط جنسی با سربازان تشنه‌ی ارتباط جنسی فکر می کند. اگر این اتفاق بافتد چه تضمینی وجود دارد طرف مقابل به دیگر دوستان خود نگوید و او تبدیل به ملکه آسایشگاه نشود؟ برخورد انضباطی فرماندهان پادگان با آنها چگونه است؟ آیا آنها در معرض اتهام لواط با مجازات سنگین قرار نمی گیرند؟ این ها تنها تبعات اجتماعی فرد همجنسگرا است که باید با محیط رو به رو شود. فکر کنید به احساس پسر همجنسگرا که تنها میل جنسی خود را با همجنس خود دنبال نمی کند. نگاه سنتی پسران و مردان ایرانی به همجنسگرایی با توجه به کنش جنسی آنها در دو تعریف «بچه باز» و «ابنه ای» گنجانده می شود. رفتار فرد نیازمند به رابطه ی جنسی به کسی که او را «ابنه ای» می داند کاملا قابل پیشبینی است. رفتاری شبیه استفاده از دستمال یک بار مصرف. آیا فرد همجنسگرا در این موقعیت خود را مچاله و له شده نمی بیند؟ مچاله ای که به سطل نمی اندازندش، بلکه دوباره او را باز می کنند تا دوباره مچاله بشود.
پاسخ ها به شخصیت آدم ها بر می گردد. این سوال ها چالشی است که فرد قبل از این برهه باید پشت سر بگذارد. کارت معافی یا پایان خدمت برای هر فردی مزایا و معایبی دارد که با دیدن تمامی آنها و تصمیم درست می تواند شرایط مساعدی را از یک دوره ناگزیر طی کند. 

سرباز ترنس
اما داستان دوجنسگونه گان متفاوت است. از سال1388 قانونی به جز ماده33 به قوانین معافیت پزشکی برای آنچه نظام وظیفه «دو جنسی» می نامد اضافه شده است. حسن موسوی چلک، مدیرکل وقت دفتر آسیب دیدگان اجتماعی بهزیستی در این باره به خبرآنلاین گفته بود«در قوانین نظام وظیفه افرادی که دچار اختلال روانی هستند، معاف می‌شوند و مبتلایان به اختلال هویت جنسی هم مشمول این قانون می‌شدند. این گونه افراد در گذشته به نام بیمار روانی معاف می‌شدند ولی طی یک تا 2 سال گذشته با صحبت‌هایی که با سازمان نظام وظیفه شده است، این افراد به علل مختلفی از جمله بیماری غدد یا دیابت معاف می‌شوند». ظاهرا منظور آقای موسوی ماده39 و بند46 بوده. در ماده 39 آمده: «مشمولان مبتلاء به بيماريها دستگاه ادراري تناسلي با توجه به نوع بيماري كه به آن مبتلا مي‌باشند از معافيتهاي مندرج در هر بند به شرح زير استفاده خواهند نمود» و بند 46 مشخصا اشاره می کند «دو جنسي معاف دائم». در هر دو ماده اشاره ای به موقت بودن معافیت تا تغییر جنسیت نشده است. تمامی معافیت ها برای ترنس ها و حتی همجنسگرایان دائمی بوده و حتی نوع معافی تغییر نمی کند. اما چگونه باید برای معافیت از خدمت وظیفه عمومی اقدام کرد؟  چه مدارکی لازم است و باید در چه شرایطی باشیم؟ در نحوه برخورد با مسئولین چگونه رفتار کنیم؟ از کجا باید شروع کرد؟ 

مقالات پرونده ویژه را به صورت یکجا در نسخه پی‌دی‌اف بخوانید 

اقلیت معاف
گام اول از دفترچه اعزام به خدمت آغاز می شود. مشمولان نظام وظیفه باید برای اعزام یا معافیت دفترچه را در نزدیک ترین دفتر پلیس+10 به اصطلاح پست کنند. اگر بیماری ادعا شده احراز شود از خدمت معاف می شوند و در غیر این صورت به جای کارت معافی برگه اعزام به خدمت به درب منزل آنها فرستاده می شود. معافیت ها را می توان به سه دسته موارد خاص، کفالت و پزشکی تقسیم کرد. در نوع معافی کفالت و موارد خاص می توان حین تحصیل برای آن اقدام کرد اما برای معافیت پزشکی لازم است متقاضی، ترک تحصیل کرده باشد یا درسش را در هر مقطعی تمام کرده باشد. 

برگه شماره5
مهمترین قسمت ، پر کردن برگه شماره5 «برگه معاینه پزشک»در دفترچه است. این برگه باید توسط پزشک پر شود. متقاضیان شهرستان می توانند برای راهنمایی بهتر به یکی از دفاتر پلیس+10 محل اقامت خود مراجعه کنند و درباره پزشکان معاین نظام وظیفه سوال بپرسند. البته گفته می‌شود هر روانپزشکی می‌تواند برگه شماره پنج را پرکند اما مواردی در شهرستانها دیده شده که دفاتر پلیس+10 پزشک متخصص معاین را مورد قبول ندانسته و فرد را به یک و یا چند پزشک عمومی مورد تایید نظام وظیفه ارجاع داده‌اند. از دیگر مزیت های این پرسش مراجعه اولیه به پزشکی است که حتما در شورای پزشکی شهرستان محل اقامت متقاضی حضور دارد و این امکان را به او می دهد تا شانس بیشتری برای معافی داشه باشد. همین کار هم می‌تواند برای تهران نیز مؤثر باشد. اما مهمترین اتفاق برای معافی نظر کمسیون پزشکی بیمارستانی است که شما در آنجا ویزیت می شوید. بیمارستان هایی که متعلق به ارگان های نظامی در ایران هستند. 

پلیس+10
پست کردن دفترچه اصطلاحی است برای ثبت مشخصات مشمولانی که در خواست اعزام یا معافیت دارند. اگر تمامی مدارک کامل باشد هیچ مشکلی نیست اما گفتن نوع معافی شاید برای بعضی از افراد سخت باشد. همجنسگرایی که می خواهد معافی بگیرد و در شهرستان کوچکی زندگی می کند دو راه پیش روی دارد. یا دربرابر مرکز شلوغ پلیس+10 با همراه یا بدون همراه حتما و باید  جسارت به خرج داده یا این که به شهری بزرگ برود و از آنجا اقدام کند. برای این کار لازم است آدرس محل زندگی خود را در همان شهر ثبت کند. نامه مراجعه به کمسیون و بیمارستان نیز به همان آدرس ارسال می شود. انتخاب ساعت خلوت و مرکز خلوت و نیز همراه یک دوست مراجعه کردن می تواند شرایط را بهتر کند. اما مهمتر از این ها کنار آمدن فرد با خود است.  او باید بتواند در پاسخ به این که از او پرسیده می شود نوع بیماری یا نوع معافیتش چیست، خیلی آرام و مصمم بگوید همجنسگرایی. بدون شک کسی نمی تواند برای آن فرد مشکلی ایجاد کند حتی اگر بدون همراه باشد اما این نیاز را دارد تا تابو بودن خود را به مسئولان نظامی بگوید. کنار آمدن با این موضوع برای همه یکسان نیست. تلاش بیشتر می خواهد که روی خودشان کار کنند.

مراجعه به بیمارستان
متقاضی با گذشت یک ماه یا کمتر بعد از ثبت درخواست در پلیس+10 نامه مراجعه به بیمارستان را دریافت می کند. در نامه زمان مراجعه و آدرس نوشته می شود. باید راس ساعت مقرر در محل معرفی شده بود. از این جا هزینه های مالی شروع می شود. شاید باید چیزی نزدیک به سیصد هزار تومان (در سال نود و یک) برای این هزینه ها را پیش بینی کرد. البته طولانی بودن زمان برسی (بین شش تا نه ماه) هزینه های پرداختی را تقسیم می کند و فشار را کاهش می دهد.
در بیمارستان ابتدا توسط یک روانپزشک معاینه می شوید. سوالات از زندگی شماست و شما اگر همجنسگرا هستید کافی است فقط پاسخ درست را بدهید. فاعل یا مفعول بودن متقاضی حتی اگر مورد پرسش هم قرار بگیرد تاثیری در معافی یا عدم معافی او ندارد. معمولا پس از معاینه روانپزشک،  به روانشناس ارجاع داده می شود تا تست هایی از متقاضی بگیرد. کافی است مانند پاسخ به روانپزشک، تست ها  صادقانه پاسخ داده شود. متقاضیان شهرستان احتمالا به بیمارستانی در تهران معرفی می شوند. آنها باید آمادگی‌اش را کسب کنند.

شورای پزشکی
در بیمارستان متقاضی برای تمامی مراحل راهنمایی می شود. هر بیمارستانی ممکن است نوع جواب دهی اش متفاوت باشد. یا باید برای جواب پس از مدتی (مثلا سه هفته تا یک ماه) دوباره به نظام وظیفه یا سامانه مراجعه کرد و یا این که نامه معرفی به شورای پزشکی مانند مراجعه به بیمارستان به درب منزل‌اش فرستاده شود. پس از پیگیری های لازم قرار شورای پزشکی برای او تعیین می‌شود. لازم است حتما در زمان (تاریخ و ساعت )مقرر در محل شورای پزشکی حاضر باشد. 
شایع است همجنسگرایان به یک دیگر توصیه می کنند با آرایش و نوع پوشش خاصی به شورا مراجعه کند. البته چهره‌ی یک دگرباش متفاوت با دگرجنسگرا است اما آرایش و پوشش نامناسب ضمن ایجاد مزاحمت می تواند موجب تحریک رفتار دگرباش‌ستیز پزشکان شورا، افسران و یا حتی مراجعین بشود . شاید ظاهر عادی او در روزی که با دوستی قرار می‌گذارد بهترین گزینه برای روز مراجعه به شورای پزشکی باشد. از این نام هم نباید هراسی داشت. شورای پزشکی اتاقی است که دو یا چند پزشک با توجه به شلوغی مراجعین به پرونده آنها نگاه می اندازند و بر اساس تشخیص کمسیون پزشکی بیمارستان نظر نهایی را می دهند. درواقع شما معافیت خود را از بیمارستان می گیرید اما باز درصد احتمالی وجود دارد که فرد را دوباره به بیمارستانی دیگر بفرستند. بیمارستان دوم یعنی طولانی شدن گرفتن کارت معافیت و افزایش هزینه ها. اما زیاد هم نگران نباشید، حالا شما تجربه اش را دارید و مراحل زودتر طی می شود. شاید یک یا دو ماه تاخیر و کمی هزینه به شما تحمیل بشود اما اگر همجنسگرا باشید 21ماه زندگی در اردوگاه و پادگان را رد می کنید و برای آینده بهتر تصمیم خواهید گرفت.

حرف آخر
قسمتی از مطالب گفته شده درین نوشتار، با تکیه بر گفته ها و شنیده هاست. این نوشتار فقط و فقط از روی تجربه شخصی‌ام و تجارب سایر دوستان که اقدام به معافی همجنسگرایی از ماده33 بنده8 کرده‌اند نوشته شده است. اشتراک گذاری تجربیات و مکتوب کردن آنها به آسان کردن راه برای دگرباشان کمک می‌کند. هم برای مسئولین و هم همجنسگرایان لازم است بدانند که هیچ کدام مقصر وضعیت پیش آمده نیستند. گاهی نیاز است فرد معاف بشود اما ترس از معافیت مسیر زندگی او را در خطرهای پیش روی سربازی می اندازد و هزینه های بسیاری را به خودش، اجتماع و دولت تحمیل می کند. 
خواستن والدین و آگاهی به آنها تنها از بیمارستان 506ارتش (دارآباد) مشاهده شده. ظاهرا براساس آدرس محل زندگی به متقاضیان بیمارستان معرفی می‌شود. احتمال معرفی 506بسیار کم است. شاید آدرسی از مرکز یا جنوب تهران این احتمال را نادر کند.
ما همه می دانیم که نه انحراف جنسی داریم و نه بیمار روانی هستیم. زیر پوشش نام معافیت روانپزشکی رفتن با توضیح «انحراف جنسی» بسیاری از آسیب‌ها را از ما دور می‌کند. در تمام مراحل معافی شخصا هیچ توهینی یا رفتار خشونت باری ندیدم. متناسب با رفتار ما همان طور که یک دگرجنسگرا با رفتار حساسیت برانگیزش موجب آزار خود می شود، سعی کنیم از ظاهر و رفتار حساسیت برانگیز صرف نظر کنیم و فقط با پذیرش بروکراسی مراحل معافی کنار بیاییم. افراد زیادی هستند که از خودشان مراقبت می کنند و به راحتی از حقوقی که دگرجنسگرایان بهرمند هستند، استفاده می‌کنند. نیمه پر لیوان هم شفاف است. با خوشبینی و امید دست به هر کاری بزنیم نتیجه‌ای مثبت می‌گیریم. انرژی مثبت بدهین و از آن برداشت کنید.
شایان.میم


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر