پرونده ویژه: مرثیهای برای یاهو (شماره سوم، دی و بهمن91)
اولین مسالهای که بعد از شنیدن خبر حذف چترومهای یاهو مرا به فکر واداشت، این بود که چه اتفاقی برای سرویسهای دیگر میافتد؟ چتروم برای یاهو به مانند یک سردردی بود که با مُسکنی قوی، آن را ریشهکن کرد، البته عوارضی هم برایش داشت، شاید نالههای کاربرانش اولین دودی باشد که در چشم یاهو رفت، خیلی از کاربران یاهو پس از شنیدن این خبر، اظهار کردند که یاهو دیگر آن یار قدیمی که ساعتها وقتشان را با «او» سپری میکردند نیست. اما به نظر میرسد خودخوری مدیران یاهو در کنار شکیبایی آنها موجب میشود سرویسهای تراز اول هم به زودی به معضل یاهو دچار شوند. آن چیزی که گریبان یاهو را گرفت و چترومهایش را از او جدا کرد، به زودی به عنوان عامل سرطانی به گوگل، فیسبوک، نیمباز، پالتاک و دیگر سرویسهای اجتماعی هجوم میآورد؛ رباتها، سواستفادهگریها، هرزنامهها و... .
گوگل، از همان ابتدا، خود را با عدم ارائه چترومهایی از نوع چترومهای یاهو راحت کرد، در عوضِ این کمبود، موتور جستجوی خود را وسعت بخشید، با کمپانیهای معروف شراکت کرد. در واقع دقیقا دست روی نقطهضعفهای سرویسهای دیگر گذاشت و تا توانست خدمات خود را بهتر و بیشتر نمود. شاید گوگل بیشترین بُرد را از ضربه خوردن شرکت یاهو کرد، او قبلا در رقابت با فیسبوک گوگل پلاس را رونمایی کرد، اما به این اندازه که یاهو را زمین زد، نتوانست در برابر فیسبوک قد برافرازد. با این حال اگر گوگل، برنامه نویسهای خود را راضی نگه ندارد، دیر یا زود هرزنامههایی که پیشتر به یاهو سرازیر میشدند، گوگل را هم که تا کنون در زمینهی جلوگیری از این هرزنامه ها موفق بوده، زمینگیر خواهد کرد.
فیسبوک، غول دیگری که مدتهاست قوانینش در مقابل هرزنامههای جنسی، تصاویر پورن و دوستیهای ناهنجار[1] نادیده گرفته میشود. حالا که چترومهای یاهو نیستند، چه جایی بهتر از فیسبوک برای دوستیابی؟! پروفایلهایی که مشخصات و علاقهمندیهای افراد را در خود دارد به انضمام عکسهایی که هر شخصی در پروفایل خود بارگذاری کرده. آن گوشه، یک مسنجر کوچک هم هست، فقط میماند که یکی درخواست دوستی بدهد و دیگری بپذیرد، همان مسائلی که در چترومهای یاهو اتفاق میافتاد، حالا به طور فزایندهتری در فیسبوک رخ میدهد. امکان ایجاد گروه و صفحه یادآور امکان ایجاد اتاقهای گفتگو در یاهو در اوایل راه اندازی چترومهایش است، به اشتراک گذاری عکسها و فیلمها، پیوند زدن افراد به عکسها، اظهار نظر هرکس درباره آن عکسها و هزاران برتری و مزیت دیگر برای کاربرانی که دنبال دوست هستند. افراد غیر حقیقی[2] که در چترومهای یاهو خود را آنگونه نشان میدادند که می خواستند و نه آنگونه که هستند حالا با عکسهای جعلی و اطلاعات ناقص و مبهم خانهای نو برای خود یافته اند. برای گردآوری این پرونده، خاطرات زیادی را در مورد چترومهای یاهو شنیدیم که منتخبی از آنها در همین پرونده، منتشر شدهاند، خاطراتی که گواه به این موضوع میدهند که فیسبوک دیگر آن فیسبوک سابق نیست! اگر روی دگرباشها تمرکز کنیم، خواهیم دید در طرفی دگرباشهایی که کم هم نیستند، حضور دارند که دو پروفایل در فیسبوک دارند، یکی که در آن معمولا عکس واضحی از خود ندارند و با دگرباشان دیگر در ارتباط هستند خواه آشنا یا غریبه و یکی دیگر هم برای دوستان دگرجنسگرا _ حتی دگرباشهایی در پوشش دگرجنسگرا_ و خانواده و فامیل. در طرف دیگر هم دگرباشهایی با همان یک پروفایل حقیقی خود که با تمام دوستان و آشنایان و غریبه ها از دگرباش گرفته تا دگرجنسگرا، در ارتباط هستند. دگرباشها میتوانند همچنین به یکدیگر قبل از دوستی پیام خصوصی بدهند و از خصوصیاتی که برایشان از طرف مقابل اهمیت دارد، کسب اطلاع کنند. پروفایلها، صفحه ها و گروه هایی وجود دارند که تولید هرزنامه[3] میکنند، عکسهای پورن و جنسی به اشتراک میگذارند و یا فیسبوک را محلی برای تبلیغات اجناسشان دیدهاند، هرچند که بعد از پیگیریهایی، مدیریت فیسبوک آن افراد را از شبکهی خود حذف میکند، اما آیا مگر میتواند، خوراکی که یاهو برای آنها ترتیب داده بود، از چشمانشان بگیرد و تشنگی ِ مانده را با بیاعتنایی پاسخ گوید؟
آیا این یک چتروم دیگر نیست؟ ابزار[4]هایی که افراد را دعوت میکنند برای وقتگذرانی از آنها استفاده کنند تا آنجا که یک بار کلیک کردن باعث میشود یک تبلیغات نامطلوب روی صفحهی همهی دوستان و آشنایان بنشیند. هرزنامههایی که هر روز از طریق پیام خصوصی یا فرستادهای روی نوار زمان افراد مزاحمت ایجاد میکنند. لو رفتن عکسهای شخصی، پروفایلهای دروغین، رباتها و... .
این همان مهلکه ایست که یاهو به سبب چترومهایش در آن افتاد، باید دید فیسبوک برای مقابله جدی با آن چه کار میکند، حالا که دیگر چترومها هم نیستند؛ با پشتوانهی صدها میلیونی استفادهکنندهها، حرکتهای اجتماعی و افشاگریهای خبری، آیا میتواند خود را ازین مهلکهیِ مشکلگذر عبور دهد؟
چترومهای یاهو، با نعش خود چالههایی را پر کرده بود که سرویسهای دیگر به راحتی روی جادهای هموار از ارتباطات حرکت میکردند. حالا که این چالهها به صحنهی این جادهها برگشته، سرویسهای ریز و درشت دیگر چگونه میتواند از آنها عبور کنند؟ این مشکلات تنها بر سر راه گوگل و فیسبوک نیست، پیش از این هم سرویسهایی چون پالتاک و نیمباز و دیگر سرویسها، دچار سردرگمی میان رباتها بودند، حالا هم که چترومهای یاهو رفته، مسلما هرزنامهنویسها و رباتها بیکار نخواهند نشست و حجم زیادی از کارایی این شکبهها را کم میکنند. به راستی که دود حذف چترومهای یاهو در صورت عدم نظارت سختتر و مدیریتِ آمرانهتر، در چشم تکتک شبکههای پلگونهی ارتباطی دیگر خواهد رفت.
اولین مسالهای که بعد از شنیدن خبر حذف چترومهای یاهو مرا به فکر واداشت، این بود که چه اتفاقی برای سرویسهای دیگر میافتد؟ چتروم برای یاهو به مانند یک سردردی بود که با مُسکنی قوی، آن را ریشهکن کرد، البته عوارضی هم برایش داشت، شاید نالههای کاربرانش اولین دودی باشد که در چشم یاهو رفت، خیلی از کاربران یاهو پس از شنیدن این خبر، اظهار کردند که یاهو دیگر آن یار قدیمی که ساعتها وقتشان را با «او» سپری میکردند نیست. اما به نظر میرسد خودخوری مدیران یاهو در کنار شکیبایی آنها موجب میشود سرویسهای تراز اول هم به زودی به معضل یاهو دچار شوند. آن چیزی که گریبان یاهو را گرفت و چترومهایش را از او جدا کرد، به زودی به عنوان عامل سرطانی به گوگل، فیسبوک، نیمباز، پالتاک و دیگر سرویسهای اجتماعی هجوم میآورد؛ رباتها، سواستفادهگریها، هرزنامهها و... .
گوگل، از همان ابتدا، خود را با عدم ارائه چترومهایی از نوع چترومهای یاهو راحت کرد، در عوضِ این کمبود، موتور جستجوی خود را وسعت بخشید، با کمپانیهای معروف شراکت کرد. در واقع دقیقا دست روی نقطهضعفهای سرویسهای دیگر گذاشت و تا توانست خدمات خود را بهتر و بیشتر نمود. شاید گوگل بیشترین بُرد را از ضربه خوردن شرکت یاهو کرد، او قبلا در رقابت با فیسبوک گوگل پلاس را رونمایی کرد، اما به این اندازه که یاهو را زمین زد، نتوانست در برابر فیسبوک قد برافرازد. با این حال اگر گوگل، برنامه نویسهای خود را راضی نگه ندارد، دیر یا زود هرزنامههایی که پیشتر به یاهو سرازیر میشدند، گوگل را هم که تا کنون در زمینهی جلوگیری از این هرزنامه ها موفق بوده، زمینگیر خواهد کرد.
فیسبوک، غول دیگری که مدتهاست قوانینش در مقابل هرزنامههای جنسی، تصاویر پورن و دوستیهای ناهنجار[1] نادیده گرفته میشود. حالا که چترومهای یاهو نیستند، چه جایی بهتر از فیسبوک برای دوستیابی؟! پروفایلهایی که مشخصات و علاقهمندیهای افراد را در خود دارد به انضمام عکسهایی که هر شخصی در پروفایل خود بارگذاری کرده. آن گوشه، یک مسنجر کوچک هم هست، فقط میماند که یکی درخواست دوستی بدهد و دیگری بپذیرد، همان مسائلی که در چترومهای یاهو اتفاق میافتاد، حالا به طور فزایندهتری در فیسبوک رخ میدهد. امکان ایجاد گروه و صفحه یادآور امکان ایجاد اتاقهای گفتگو در یاهو در اوایل راه اندازی چترومهایش است، به اشتراک گذاری عکسها و فیلمها، پیوند زدن افراد به عکسها، اظهار نظر هرکس درباره آن عکسها و هزاران برتری و مزیت دیگر برای کاربرانی که دنبال دوست هستند. افراد غیر حقیقی[2] که در چترومهای یاهو خود را آنگونه نشان میدادند که می خواستند و نه آنگونه که هستند حالا با عکسهای جعلی و اطلاعات ناقص و مبهم خانهای نو برای خود یافته اند. برای گردآوری این پرونده، خاطرات زیادی را در مورد چترومهای یاهو شنیدیم که منتخبی از آنها در همین پرونده، منتشر شدهاند، خاطراتی که گواه به این موضوع میدهند که فیسبوک دیگر آن فیسبوک سابق نیست! اگر روی دگرباشها تمرکز کنیم، خواهیم دید در طرفی دگرباشهایی که کم هم نیستند، حضور دارند که دو پروفایل در فیسبوک دارند، یکی که در آن معمولا عکس واضحی از خود ندارند و با دگرباشان دیگر در ارتباط هستند خواه آشنا یا غریبه و یکی دیگر هم برای دوستان دگرجنسگرا _ حتی دگرباشهایی در پوشش دگرجنسگرا_ و خانواده و فامیل. در طرف دیگر هم دگرباشهایی با همان یک پروفایل حقیقی خود که با تمام دوستان و آشنایان و غریبه ها از دگرباش گرفته تا دگرجنسگرا، در ارتباط هستند. دگرباشها میتوانند همچنین به یکدیگر قبل از دوستی پیام خصوصی بدهند و از خصوصیاتی که برایشان از طرف مقابل اهمیت دارد، کسب اطلاع کنند. پروفایلها، صفحه ها و گروه هایی وجود دارند که تولید هرزنامه[3] میکنند، عکسهای پورن و جنسی به اشتراک میگذارند و یا فیسبوک را محلی برای تبلیغات اجناسشان دیدهاند، هرچند که بعد از پیگیریهایی، مدیریت فیسبوک آن افراد را از شبکهی خود حذف میکند، اما آیا مگر میتواند، خوراکی که یاهو برای آنها ترتیب داده بود، از چشمانشان بگیرد و تشنگی ِ مانده را با بیاعتنایی پاسخ گوید؟
آیا این یک چتروم دیگر نیست؟ ابزار[4]هایی که افراد را دعوت میکنند برای وقتگذرانی از آنها استفاده کنند تا آنجا که یک بار کلیک کردن باعث میشود یک تبلیغات نامطلوب روی صفحهی همهی دوستان و آشنایان بنشیند. هرزنامههایی که هر روز از طریق پیام خصوصی یا فرستادهای روی نوار زمان افراد مزاحمت ایجاد میکنند. لو رفتن عکسهای شخصی، پروفایلهای دروغین، رباتها و... .
این همان مهلکه ایست که یاهو به سبب چترومهایش در آن افتاد، باید دید فیسبوک برای مقابله جدی با آن چه کار میکند، حالا که دیگر چترومها هم نیستند؛ با پشتوانهی صدها میلیونی استفادهکنندهها، حرکتهای اجتماعی و افشاگریهای خبری، آیا میتواند خود را ازین مهلکهیِ مشکلگذر عبور دهد؟
چترومهای یاهو، با نعش خود چالههایی را پر کرده بود که سرویسهای دیگر به راحتی روی جادهای هموار از ارتباطات حرکت میکردند. حالا که این چالهها به صحنهی این جادهها برگشته، سرویسهای ریز و درشت دیگر چگونه میتواند از آنها عبور کنند؟ این مشکلات تنها بر سر راه گوگل و فیسبوک نیست، پیش از این هم سرویسهایی چون پالتاک و نیمباز و دیگر سرویسها، دچار سردرگمی میان رباتها بودند، حالا هم که چترومهای یاهو رفته، مسلما هرزنامهنویسها و رباتها بیکار نخواهند نشست و حجم زیادی از کارایی این شکبهها را کم میکنند. به راستی که دود حذف چترومهای یاهو در صورت عدم نظارت سختتر و مدیریتِ آمرانهتر، در چشم تکتک شبکههای پلگونهی ارتباطی دیگر خواهد رفت.
[1] منظورم از هنجار، آن چهارچوبی
است که فیسبوک انتظار دارد، کاربرانش در آن حیطه فعالیت کنند، برای مثال افراد فقط
با کسانی دوست شوند که آنها را میشناسند.
[2] Fake people
[3] spam
[4] App, Application
آرش سعدی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر